Onlangs hoorde ik op mijn krant een passage over de Franse plaats Mende voorbijkomen (ik lees geen kranten maar luister ernaar via een ingenieus apparaat). Op een of andere manier deed de naam ‘Mende’ bij mij de klokken luiden, maar ik kon de klepel niet vinden. Had ik er ooit tijdens mijn vakanties in Frankrijk iets beleefd? Omdat de kwestie mij bezighield en ik het antwoord niet kon vinden, besloot ik mijn onderbewustzijn opdracht te geven om dit tijdens mijn nachtrust uit te zoeken. En zowaar bij het ontwaken had ik het antwoord: de plaats ‘Mende’ komt voor in het boek van Hector Malot, ‘Alleen op de Wereld’. Mijn onderbewustzijn gaf mij er nog een zinnetje bij: ‘die aardige barbier uit Mende zal ik nooit vergeten’. Wat een goed geheugen toch veel bewaart. Het bracht mij terug naar mijn kinderjaren waarin ik het boek ‘Alleen op de wereld’ vele malen heb verslonden. Ik zou er een goede fles wijn onder durven verwedden dat 98% van de lezers van De Kijker het boek één of meerdere malen heeft gelezen. Zeker weten dat bij iedereen de namen van Moeder Barberin, Rémi met harp, Vitalis en zijn honden, Mattia en zijn viool weer boven zullen komen. Het boek heb ik in mijn leven gekocht en uitgeleend en natuurlijk nooit meer teruggekregen want zoals altijd moet je nooit een boek, een fiets en een pen uitlenen; je krijgt ze nooit meer terug…
Omdat ik het boek zelf niet meer in mijn kast heb staan, besloot ik het uit mijn privébibliotheek van 70.0000 (!) boeken te laten voorlezen. Tijdens het luisteren naar de inhoud kwam op wonderbaarlijke wijze het gehele boek weer bij mij boven. Maar ik ga nog wel naar de 504 bladzijden luisteren. Lezen was lang geleden de meest benutte vrijetijdsbesteding. In de oorlogsjaren van 1940-1945 was er niets anders. In de eerste na-oorlogse jaren waren buitenlandse vakanties ook nog geen gemeengoed. Een weekje Kleine Belties in Hardenberg, een pension in Ermelo of Valkenburg was wel het toppunt. Zelf ging ik uit logeren bij de familie in Groningen.
Mijn eerste gang na aankomst was naar het boekenkastje van mijn neefje om te kijken of hij nog nieuwe of andere delen Karl May, Dik trom of Pietje Bell had gekregen. Voor het slapen gaan ruilden wij dan de stripboeken van Dick Bos, de man die met enige goedgerichte klappen en dito houdgrepen alle tegenstanders uitschakelde.
Wanneer ik de boekenkast van mijn neefje totaal had uitgelezen en er waren nog dagen over, zocht ik in het kastje van mijn nichtje en begon uit pure armoede maar aan de Stijfkopjes serie.
Ik herinner mij vaag dat ik ooit Stijfkopje, Stijfkopje verliefd, Stijfkopje verloofd, Stijfkopje getrouwd en Stijfkopje gescheiden voor oudere volwassen meisjes, eens heb gelezen. Eerlijk is eerlijk: ik weet er helemaal niets meer van. Dit in tegenstelling tot ‘Alleen op de Wereld’.
Lezen van boeken en speciaal (oude) literatuur, is nu iets bijzonders.
Ik vroeg eens aan mijn zoon wat hij wist van de werken van Shakespeare, Goethe en Schiller. Hij schudde zijn hoofd, keek mij meewarig aan, haalde een doosje van 10 x 5 x 1 cm uit zijn broekzak, klapte een klepje open, friemelde wat met zijn vingers en zei toen triomfantelijk: “Wat wil je weten van Shakespeare Pa? Zijn geboortejaar? Zijn woonplaats? Zijn overlijdensjaar? Zijn werken? Ik heb ze allemaal. De inhoud van Macbeth of Hamlet? Ik vertel het je allemaal”. Ik zweeg bedremmeld en bedacht dat ik, heel lang geleden, er dagenlang op heb moeten studeren.
Boeken lezen voor kleinkinderen is, voor zover ik het kan beoordelen, helemaal een ramp. Ze komen binnen en na een vluchtige begroeting, kruipen ze in een hoekje op de bank, pakken hun kindertablet en je hoort of ziet ze verder ook niet. En dan gaan ze weer weg…. Tja, ik word toch te oud voor deze wereld!
En: o ja, voor de weddenschap kunt u reageren via Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken.
